Lale Bakımı

Laleler uzun ömürlü, soğanlı bitkiler grubunda yer alır. Bahar ayında çiçek veren laleler ne yazık ki çok fazla yerde yetiştirilemez. Ülkemiz lale yetiştirme konusunda elverişli bir ülkedir. Çiçeklenme biçimi ve zamanına göre 15 farklı çeşit lale vardır.  Yeşil, mumsu dokudaki şerit yapraklara fincan veya yıldız şeklinde, çeşitli renklere sahip çiçekleri eşlik eder. Peki, bu güzel çiçeğin dikimi ve bakımı nasıl yapılır?

Lale Soğanının Dikimi

Laleler ne zaman dikilmeli?

Lalelerinizi sonbaharda; ekim ayında ya da kasım ayının başı gibi dikin. Bulunduğunuz bölgenin iklimi ne kadar sıcaksa o kadar geç dikilmesinde fayda var. Eğer lalenizi yaz mevsiminde aldıysanız dikiminden önce 2 ay kadar buzdolabında muhafaza edebilirsiniz.  Lalelerinizin bahar ayında güzel çiçekler verebilmesi için 12-14 haftalık soğuk bir döneme ihtiyacı vardır. Önceden soğuk tutulmadığı sürece lale alımı ve dikimi için son tarihiniz 1 aralık olmalıdır.

Laleler için en uygun yer neresidir?

Gölgede kalan bir yer seçin. Laleler güneşi severler ancak sıcak topraktan hoşlanmazlar. Bu nedenle sabah güneşi onlar için yeterli olacaktır. Çünkü sabah güneşiyle toprakları soğukluğunu korurken laleniz de güneş ışığından faydalanabilecektir. 

Laleler için en uygun toprak nasıl olmalıdır?

Laleler, iyi drene edilmiş, Ph derecesi 6 ila 6,5 arasında olan nötr/hafif asidik, verimli ve hatta kumlu toprağı severler. Toprağınız çok ıslak olursa laleniz ölür. Lalenizin toprağını nemli tutmak için çam kabukları, talaş ya da kum ekleyerek drenajı sağlamanız yeterlidir. 

Lalenizin toprağını gevşek tutun. 

Lalenizin soğanlarını, soğanın yaklaşık 3 katı kadar derinliğe gömün. Soğanınız ne kadar büyükse derinliğiniz de o kadar büyük olmalıdır. Soğanınız ne kadar büyükse çiçeklenmeniz de o kadar büyük olacaktır. 

Laleler Nasıl Dikilmeli?

1. Lalelerinizin arasında yaklaşık 15cmlik bir aralık olması gerekir. Aksi takdirde birbirlerinin besinlerini tüketeceklerdir. Sivri uçları yukarda olacak şekilde dikin ve üzerini toprakla kapatın. Laleler hızlı çoğalan çiçeklerdir. Bu sene diktiğin birkaç tane lale diğer sene lale bahçesine dönüşebilir. 
2. Lalelerinizi diktikten sonra toprağın üzerini saman benzeri kuru otlarla örtün. Bahçenizde kemirgenler veya hayvanlar var ise lalenizin çevresini bir çit ya da kafes ile kapatın. Ayrıca dikenli otlar veya çakıl taşları koymanız da caydırıcı bir yöntem olacaktır. 

Laleler Nasıl Gübrelenir?

1. Lalelerinizin sürekli büyümesini sağlamak için sonbahar ve ilkbaharın başında birer kez gübreleyin.  Dengeli sıvı bir gübre kullandığınız takdirde 3-4 hafta içinde sonuçlarını gözlemleyebileceksiniz.
2. Her lale soğanının etrafına yaklaşık bir çorba kaşığı kadar çiçek ya da bitki gübresi koyun. Laleler besinleri depolama konusunda çok başarılılardır. Bu nedenle bu gübre onlara kış boyu yetecektir.
3. Eğer sonbaharda lalelerinizi gübrelemeyi unuttuysanız lalenizin yapraklarına hızlı salınımlı azot gübresi ekleyebilirsiniz. 

Lalelerin Bakımı

1. Lalelerinizi diktikten sonra sulayın. Diktikten hemen sonra laleleriniz büyümesine teşvik etmek için su ihtiyacı hisseder. Lalenizi diktikten hemen sonra bir kez sulayın ve yapraklarını görene kadar sulama işlemini bir daha yapmayın. Yapraklarını gördüğünüzde hafif hafif su serpiştirmeniz yeterli olacaktır.
2. Lalenizi sadece çok kurak bir dönemden geçmeniz koşuluyla tekrardan sulayabilirsiniz. Eğer ki bulunduğunuz yerde birkaç haftadır yağmur yağmadıysa, lalenizin toprağını nemlendirmek için lalenizin toprağına biraz su serpiştirebilirsiniz.  Bunun haricinde yağmur suyu laleleriniz için gerekli su ihtiyacını karşılayacaktır. 
3. Lalenizi su gölünün içinde bırakmayın. Eğer ki bölgeniz fazla yağış alan bir bölgeyse, lalenizin ekili olduğu yerdeki fazla suyu alın. Çok suyun olduğu toprakta laleniz ölür. Bu nedenle suyu boşaltın ve lalenizin ekili olduğu yere kuru talaş ve kum ekleyin.
   • Eğer lalenizin bulunduğu yer yağışlardan çok etkilenerek, her yağış sonrası göl haline dönüşüyorsa, lalenizi başka bir yere taşımakta fayda var. 

Laleleriniz Çiçek Açtıktan Sonra Dikkat Etmeniz Gereken Şeyler

Lalelerde Yanık ve Böcek Oluşumu

Yanıklık (Lale ateşi)  yapraklarda kahverengi lekeler şeklinde görülür ve lalenizin çiçeğini griye çevirir. Lalelerinizden herhangi birinde bu tür belirtiler varsa diğer lalelerinize de bulaştırmaması için o lalenizi kazıp atın. Bitkinizin sadece bir kısmı hasarlıysa bitkinin hastalıklı yerini koparıp onu iyileştirebilirsiniz. 

Yaprak bitleri bir başka problem teşkil edebilir.  Ancak bir sprey ve biraz su yardımıyla bu bitlerden kolayca kurtulmanız mümkün. 

Ölü Çiçeklerin Temizlenmesi

Laleniz solmaya başladıktan sonra tohum oluşturur ancak bu tohumlar çiçeğinizin soğanına zarar verir. Eğer uzun ömürlü laleler yetiştirmek istiyorsanız bu tohumları toplamanız gerekir. Bunun için;
Bir makas yardımıyla çiçeğinin de dahil olacağı şekilde gövdesinden kesin. 

Gövdeyi 6 hafta kadar veya yapraklar sararana dek yerinde bırakın.

6 haftanın sonunda zemine yakın yerine kadar kesin. Dilerseniz işaret koyarak lalenizin yerini koruyun. 

**Eğer lalenizin çoğalmasını istiyorsanız bu işlemi uygulamayın. Tohumlar sayesinde çoğalmaya başlayacaklardır. 

Yıllık Soğanlı Lalelerin Çıkarılması

Bazı lale cinsleri bir senelik ömre sahiptir.  Bu nedenle laleniz çiçek açtıktan sonra tüm bitkinizi soğanı da dahil olmak üzere koparıp atın. Genellikle bir yıllık ömrü olan bu laleler tercih ediliyor. Çünkü hem uygun fiyatlı hem yetiştirmesi kolay. Ayrıca memnun kalmadıkları taktirde diğer sene başka tür bir çiçek dikme imkanları oluyor. 

Neredeyse Hiç Çabalamadan Bahçenizdeki Lale Devamlılığını Sağlayabileceğiniz Lale Çeşitleri: 

1. Olympic Flame Lale 
2. Peppermint Stick Lale
3. Crocus Lale
4. Negrita Lale
5. Spring Green Veridiflora Lale

Sizlerin Merak Ettiği Sorular ve Cevapları

1. Soru: Ölmüş laleleri topraktan çıkarmamız mı gerekiyor?
   • Cevap: Bu bir zorunluluk değildir, ancak çiçekleri ektiğiniz yerin daha güzel görünmesi için ölmüş laleleri çıkarmanız daha iyi bir seçenek olabilir.

Kaynak: 1 (Erişim: ) 2 (Erişim: ) 3 (Erişim: )