Zehirli Sarmaşık Nasıl Anlaşılır, Sarmaşık Zehirli mi?

Yaz mevsimiyle birlikte doğa yeniden canlandı. Yeşilin huzur veren her tonunu görmek için mümkün olan her boş vaktimizde doğaya kaçmaya gayret ediyoruz. Temiz hava, güneş ve sakinlik. Sık sık doğa yürüyüşleri, kamp ya da piknik gibi aktivitelere kayıyor gözümüz. Ancak doğada bu kadar vakit geçireceksek dikkat etmemiz gereken şeyleri de bilmemiz gerekiyor. Ormanlarda sıkça bulunan zehirli sarmaşıkları nasıl ayırt edebiliriz? 

Zehirli sarmaşıklar, Anadolu’da sıkça görülmektedir. Şehir parklarında sıkça kullanılan, İzmir’de de fuarda toprak zemini örtmek için kullanılan, meyveleri ve özsuyu zehirli hedera helix yani orman sarmaşığı adı verilen zehirli bir sarmaşık bulunmaktadır. 

Zehirli sarmaşıkların yapraklarında bulunan urushiol adı verilen bir madde vücudumuzda alerjik reaksiyonlara ve döküntülere neden olur. Bu belirtiler bitkiyle temastan sonra 72 saat içinde görülebilir. Ayrıca eğer biri yanınızda bu sarmaşıklardan yakıyorsa, urushiol hava yoluyla cildinize yapışarak şiddetli kaşınmalara sebep olabilir. 

Zehirli sarmaşıklar her mevsim farklı şekillerde görülebilir. Şimdi sizlere mevsim mevsim bu bitkilerin nasıl bir görünümde olduğundan bahsedeceğiz.

Bahar Aylarında Zehirli Sarmaşıklar

Zehirli Sarmaşık Nasıl Anlaşılır (Bahar Aylarında)

Bahar aylarında zehirli sarmaşıklar çiçek açmaya başlar. Bu dönemde yaprakları kırmızı ya da kırmızı-yeşil karışımı bir renk olabilir. Kokulu sumakla ya da kırmızı yapraklı çalılarla karıştırılmamalıdır. Çiçekler ilk etapta yeşil tomurcuklar olarak görülür. Ardından renk yavaşça beyaza dönerek çiçekleri açar.

Yaz Aylarında Zehirli Sarmaşıklar

Havaların ısınmasıyla zehirli sarmaşıklar da olgunlaşmaya devam ederler. Olgunlaşan sarmaşıkların bahar aylarında çıkan yaprakları tamamen yeşil olurken, yazla birlikte yeni yeni çıkan yapraklar kırmızı renkte çıkacaklardır. Zehirli sarmaşıklarda kırık beyaz renge sahip meyveler bulunur. İlk etapta yaprakların arasına gizlendikleri için onları fark edemeyebilirsiniz. Ancak yeterince yaklaşırsanız bu meyveleri görebilirsiniz. Yaprak boyutları küçükten büyüğe çeşitlilik gösterebilir.

Sarmaşığın şeklindeki değişim de bariz bir şekilde fark edilecektir.  Bazı durumlarda, zehirli sarmaşıkların yapraklarının kenarları derinden kabarmış olarak görünebilir. Bu nedenle de meşe yapraklarıyla benzerlik gösterebilirler. 

Birbirinden ayrı bitkiler oldukça uzayabilirler. Toplanmadığı sürece zehirli sarmaşığın meyveleri yere ya da dış mekân yapılarına yayılabilir.

Sonbahar Aylarında Zehirli Sarmaşıklar

Zehirli Sarmaşık Nasıl Anlaşılır (Sonbahar Aylarında)

Sıcaklar yavaş yavaş azalırken zehirli sarmaşıkların yaprak renkleri de değişmeye başlar. Parlak turuncu, sarı ya da kırmızı yapraklar görülecektir. Bu havalarda hoş bir görüntü sergileseler de dokunmak tabi ki sizin zararınıza olacaktır. 

Kış Aylarında Zehirli Sarmaşıklar

Kış aylarında zehirli sarmaşığın yaprakları koyu kırmızı rengini alır ve bir süre sonra kuruyup düşerler. Kökler ortaya çıkmaya ve görünmeye başlayabilir. Döküntüye neden olan kökler, kendilerini, ağaçlara, duvarlara ya da zemine yapıştırarak uzamaya ve büyümeye devam ederler. Bu süreçte zehirli sarmaşıkların gizlenen beyaz meyvelerini çıplak dallar arasında görebilirisiniz. 

Zehirli Meşe

Zehirli sarmaşık gibi zehirli meşe ağaçları da vardır ve bu ağaçlar da tıpkı sarmaşıklar gibi alerjik reaksiyonlara sebep olan urushiol maddesini bünyelerinde barındırırlar. 

Zehirli meşe ve zehirli sarmaşıklar birbirlerine çok benzerler. Genellikle üç yapraklı olurlar ancak salkım başına yedi yaprak görüldüğü de olmuştur. Yaprakları yeşil, kırmızı veya kırmızı-yeşil olabilir. Zehirli meşenin yapraklarının kenarları zehirli sarmaşığa kıyasla daha çıkıntılı bir görünümde olabilir. Bunun yanı sıra, hafif tüylü, pürüzlü bir yapıdadırlar.

Zehirli Sumak

Zehirli sumak da zehirli meşe ve sarmaşık gibi urushiol içerir ve dokunulmaması gereken bir bitkidir.  Zehirli sumağın yaprakları daima kök başına 7-13 yapraklı büyük salkımlar oluşturur. Zehirli sumak toprak üzerinde yayılmak yerine bir ağaç ya da çalı gibi uzayarak büyür.

Zehirli Sarmaşıklardan Nasıl Kurtulabiliriz?

Eğer evinizin çevresinde ya da bahçenizde zehirli sarmaşıklar varsa derhal bu sarmaşıklardan kurtulmanız gerekebilir.  

  • Zehirli sarmaşıklardan kurtulmak için asla çıplak elle ya da herhangi bir şekilde cildinizle temas edebileceği şekilde bu bitkiye yaklaşmayın. Aksi taktirde alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebilirsiniz. 
  • Urushiol yakıldığı zaman da duman yoluyla sizi zehirleyebileceği için, bu bitkileri yakarak defetmeye çalışmayın.
  • Elinize bir eldiven takın ve zehirli sarmaşığı toprağı kazarak kökünden sökün. Kapalı plastik torbalara atarak onlardan kurtulun. Bu işlemi tamamladığınızda derhal kıyafetlerinizi ve eldivenlerinizi sıcak su ile yıkayın. Ayrıca hazırlayacağınız bir karışımı sprey ile zehirli sarmaşığa püskürterek zehirli sarmaşığınızı öldürebilirsiniz. İşte size bir tarif:
  • 1 su bardağı iri taneli tuzu yaklaşık 4 litre beyaz sirke içinde eritin.
  • Tuz sirke içinde iyice eriyene kadar karışımı ısıtın. 
  • 8-10 damla bulaşık deterjanı ekleyin. 

Tüm sarmaşığa bu karışımı doğrudan dökün ya da püskürtün. Bu karışım bitkiniz öldürecektir. Bu nedenle öldürmek istemediğiniz bitkilerinizi bu karışımdan uzak tutmaya özen gösterin. 

Zehirli Sarmaşık Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Zehirli sarmaşıklar, kırmızı, kabarık, fazlaca kaşıntılı ve döküntülü reaksiyonlara sebep olan zehirli bitkilerdir. Kişiden kişiye doğrudan bu zehir bulaşmaz ancak bitkiyle temas eden bir hayvanla veya bir kıyafetle temas ederseniz, bitkiye doğrudan dokunursanız bu zehir size de bulaşabilir.

Urishiol 

Yağlı ve özlü bir yapıya sahip vücudu tahriş edici özellikte bir maddedir. Kıyafetlerde ve diğer yüzeylerde iki yıldan uzun bir süre etkisini kaybetmeden kalabilirler. Urishiol zehirli bitkilerin şu kısımlarında üretilir:

  • Yapraklar
  • Çiçekler
  • Kökler
  • Dallar
  • Ağaç kabuğu
  • Meyveler

Her Mevsimde Cildinizi Tahriş Edebilirler

Zehirli sarmaşıklar, çoğu bitki gibi bahar ve yaz aylarında çoğalarak çiçek açarlar. Ancak bu sadece bu dönemlerde zehirleyecekleri anlamına gelmez. Her mevsimde bu bitkiyle temasınız sonucu vücudunuzda alerjik reaksiyonlar oluşabilir.

Zehirli Sarmaşık Çeşitleri

Birçok farklı sarmaşık çeşidi vardır. Ancak zehirli sarmaşık türleriyle ilgili aklınızda tutmanız gereken fiziksel özellikler şunlardır:

  • Genellikle ince gövdeler üzerinde üç yapraklı salkımlar halinde bulunurlar.
  • Yapraklar yeşilden kırmızıya veya turuncuya dönebilir. Ayrıca şekil olarak değişebilirler. Üstteki yapraklar daha koyu yeşil tonlarında görülebilirken, alttaki yapraklar daha açık renkte ve parlak görünebilirler.
  • Yaprakların uçları sivriltilmiş ya da yuvarlatılmış olarak görülebilir. Pürüzlü ya da pürüzsüz kenarları olabilir.
  • Zehirli sarmaşıklar mat beyaz renkte meyveler yetiştirirler. Çiçekleri çok küçük ve beyaz renktedir.
  • Zehirli sarmaşıklar yüzeye, duvara yayılabilir. Bir ağaç ya da çalı görüntüsünde olabilirler.

Zehirli Sarmaşıklarla Temas Edilirse Ne Yapılmalı?

Urushiol ile temas sonucu 12 saat ile birkaç gün arasında değişen bir zaman diliminde döküntü oluşumu başlayabilir.

Eğer zehirli sarmaşıklarla temas edecekseniz eldiven kullanın. Temas sonrası eldivenlerinizi ve kıyafetlerinizi hemen yıkayın.

Alerjik reaksiyonu azaltmak için ağız yoluyla antihistamin içeren bir ilaç alın.

Alerjik reaksiyon görülen yerlere hidrokortizon kremi ya da kalamin losyonu uygulayın. 

Bölgeyi çizmekten kaçının.

Eğer şiddetli belirtiler gösteriyorsanız bir doktora görünün. 

Kaynak: 1 (Erişim: ) 2 (Erişim: )

Views:
212
Article Categories:
Bahçe ve Dış Mekan

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir