Manolyalar oldukça uzayabilen, güzel ve yoğun ağaçlardır. Ancak bir o kadar da hassas ve hasara meyillidirler. Manolyaları sadece fazla uzayan ya da zarar görmüş dallarını kaldırmak için değil, şekillendirmek için bile budama işlemi yaptığınızda dikkatli olmanız gerekir. Manolya budamanın bazı incelikleri vardır. Örneğin çok fazla budama yapmak manolyayı strese sokarak hastalanmasına neden olabilir. Bugün sizlere uygun şekilde manolya budamanın yollarından bahsedeceğiz.
Ölü ve Hasta Dalların Budanması
1. Manolya ağaçlarının asla 1/3’ünden fazlasını budamamanız gerekir. Bu nedenle daima budama işlemine ölü ve hasta dallardan başlayın. Olabildiğince dikkatli ve az budamaya çalışın. Hassas yapıları nedeniyle, yanlış veya çok budamanız sonucu manolyanız bir sonraki sene daha az çiçek verebilir ya da hastalığa yatkınlığı artabilir.
2. Manolyanız ilk çiçeklerini vermeden budama işlemi yapmayın. Kış ya da baharın başında budama işlemi yapmayın.
Eğer sezon ortasında hastalıklı bir dal görürseniz ağaca yayılma ihtimaline karşı o dalı kesebilirsiniz. Ancak ilk seçeneğiniz bu dalı tedavi etmeye çalışmak olmalıdır.
3. Ağacınızı budamadan önce makası mutlaka izopropil alkol ile dezenfekte edin. Makasınızın kurumasını bekleyin. Birden fazla ağaç ya da bitki budayacaksanız, birinden diğerine geçmeden dezenfekte işlemini yapın.
4. Ölü dalları kesin. Ölü dallar tüm ağaç çiçek vermesine rağmen çiçek vermezler. Bu nedenle ağacınızdan kesip atmanız gerekir. Ne kadar uzun olursa olsun mutlaka bu dalı alın. Gövdeden itibaren yaklaşık 2,5 santimetre uzunluktan kesme makası ile kesin.
5. Renksiz yapraklar ve ağaç kabuğu, sarkık dallar, çürüyen dallar hastalık belirtisi olabilir. Hasta dallar var ise belirleyin ve eğer 1-2 adet ise gövde ile buluştukları yerden kesin.
Ağacın ana gövdesinde ölü açık noktalar veya başka bir hastalık belirtisi varsa tedavi için çok geç olabilir. Bu durumda bir uzmana danışın. Çünkü ağacınızı komple kesmeniz gerekebilir.
Manolyada bulunan yaygın hastalıklar; verticillium solgunluğu, mantar yaprak lekesi hastalığı veya yosun yaprak lekesidir. Hastalıklı dalları çıkarmak yerine dallara, nim yağı ya da mantar ilacı uygulayabilirsiniz
6. 5 cm kalınlığındaki dalları kesmek için testere kullanabilirsiniz. Dalın alt kısmından gövdenin yaklaşık 46 santimetre ilerisinden kesin. Dalın 1/3’ünü kesin. Ağacın üst kısmında yaklaşık 2,5 santimetre uzağından ikinci bir kesim yapın.
Bu kesimlerin ardından, dalın gövdeyle buluştuğu boğumlu, dal yakası olarak adlandırılan yerden dalı çıkarabilirsiniz. Ağacınızı korumak için dal yakası olarak adlandırılan boğumlu yeri 2,5 santimetre kadar bırakın. Ağacın kökünden kesmeyin.
Bu tarz büyük dalları sadece hastalıklı olduğunda budayın. Uzun sağlıklı dalları budamayın. Sağlıklı dalların budanması ağacı böceklere karşı hassaslaştırarak zarar verebilir.
Manolya Ağacının Kontrollü Şekilde Büyümesini Sağlama
1. Büyümenin kontrol edilmesi için altta bulunan genç dalları kurban edebilirsiniz. Ağacın altı kısmında yaklaşık 2,5 – 5 santim çapında olan dalları budayın.
Tek bir açıyla ya da diğer dallarla kesişen dalları budayabilirsiniz.
Köklü dallar veya ağacın üzerindeki yüksek dallar sadece ölü veya hastalıklı ise budanmalıdır.
Manolyalar budamaya karşı çok hassas oldukları için 2-3 yıl yeniden şekillendirme ya da budama yapmanız önerilmez.
İlk çiçeklenmenin ardından ölü ya da hastalıklı dalları çıkardıktan hemen sonra şekil vermek için sağlıklı dalları budayabilirsiniz.
2. Budama sırasında dalı kökünden kesmemeye özen gösterin. Kesimi dal ile gövdenin buluştuğu yerden yaklaşık 2,5 santim bırakarak kesin. Aksi takdirde ağacınızın hastalanmasına sebep olabilirsiniz.
Su filizleri, bir dalın budanması ya da kırılması sonucu büyüyen cılız uzun dallardır. Genellikle hoş görünmeyen yerlerde oluşurlar. Bunlardan kurtulmak için yerlerinden çıkana dek elinizle ovuşturun.
Budama Yaparken Gerekli Güvenlik Önlemleri
1. Budama yaparken eldiven ve koruyucu gözlük kullanın. Eldivenler sizi kıymıklardan ve kesiklerden korur, gözlük ise talaş parçalarının gözünüze girmesini engeller. Eğer merdiven kullanacaksanız kask takmanız ve budama işlemini yalnız yapmamanız tavsiye edilir.
2. Yağmurlu günlerde budama yapmayın. Dallar nemle ya da ıslaksa kesilen yer hızlı bir şekilde enfekte olabilir. Bu nedenle güneşli bir gün tercih etmeniz tavsiye edilir.
3. Eğer budama işlemi için merdiven kullanacaksanız mutlaka sizi izleyen başka birinin daha olmasına özen gösterin. Gözetleyen kişinin dalların düşeceği yerde durmamasına dikkat edin. Güvenli merdiven kullandığınızdan emin olun. Merdiveninizdeki ağırlık oranını aşmayın. Merdivene tırmanmadan önce güzelce sabitlendiğinden emin olun.
4. Ağacınızda çok fazla ölü ya da hastalıklı dal varsa bir uzmandan yardım alarak ağacınızı kurtarın.