Bambular şık ve sade görünümleriyle bulundukları ortamda farklılık yaratan bitkilerdir. Uygun ürünlerle birleştirerek ister şık bir ortam isterseniz de dingin bir atmosfer yaratabilirsiniz. Bambular iç mekanda daha stresli hisseden bitkilerdir. Bu nedenle biraz daha fazla ilgi ve özen isterler. Peki bu bitkiye aradığı ilgiyi nasıl verebilirsiniz?
Bambu Dikimi
1. İşe öncelikle doğru saksıyı bulmakla başlayalım. Bambular için uygun saksıyı seçerken, kök yumağının çapının iki katı ya da kök yumağı ile kenar arasında en az 5 cm boşluk bulunan saksıları tercih edin. Ayrıca drenajı iyi toprakları severler. Bu nedenle saksının altında büyük delikler olduğundan emin olun.
2. Bambular nemi sever. Ancak evinizin içinde ona istediği nem ortamını yaratmak zor olabilir. Ancak imkânsız değil. Bambuların istediği nemi iki şekilde yaratabilirsiniz :
- Bir tepsiyi çakıl taşı ile doldurun. Biraz su ekleyin. Saksınızı bu tepsinin üzerine yerleştirin.
- Saksınızın altına biraz çakıl taşı ekleyin. Ardından saksınızı su ile dolu tepsinin üzerine yerleştirin.
3. Bambular hafif ila orta arası yoğunluktaki toprakları severler. Hızlı drenaj ve fakat nemin tutulması bambuların tercihidir. Bu nedenle standart bir saksı karışımı kullanmanın haricinde, 1/3 killi toprak, 1/3 perlik (yıkanmış kum) ve 1/3 turba yosunu da kullanabilirsiniz. Ayrıca bahçenizde bulunan iyi kalitedeki topraktan da kullanabilirsiniz.
Kötü drene olan, iyileştirilmesi zor ağır kil toprakları kullanmaktan kaçının.
Bambular ph derecesi 5,5 ile 6,5 arası hafif asidik toprakları severler. Ancak 7,5 Ph oranına kadar da tolere edebilirler.
4. Bambu köklerinin çürümesini önlemek için kök yumağını ve gövdesini toprak seviyesinin üzerinde tutmanız gerekir. Oluşabilecek hava kabarcıklarından kurtulmak için toprağı aşağı doğru bastırın ve toprağa suyu güzelce emdirin.
Eğer bambunuzun kökleri dışa doğru sarkmaya başlamışsa saksınızın kenarından temiz bir bıçakla kesin. Muhtemelen su almakta güçlük çekiyordur, bu nedenle ekmeden önce kök yumağını 20 dakika suya sokun.
Evde Bambu Bakımı
1. Bambu yetiştirmenin en zor kısmı ihtiyacı olan suyun ayarlanmasıdır. Hem susuzluğa hem de aşırı sulanmaya karşı oldukça hassaslardır.
Doğru sulama işlemi için öncelikle, alt kısmından tepsisine biraz su akana kadar sulayın.
Her sulama öncesi toprağın üst kısmından 5-7,5 santiminin kurumasını bekleyin. Toprak 1-2 günden fazla nemli kalırsa su miktarını azaltın.
Eğer toprağın üst kısmı çabuk kuruyorsa nemi kontrol etmek için 10 cm derinliğinde kazın. Bu derinlik ekilmesinden itibaren özellikle ilk üç ay çoğu zaman hafif nemli kalmalıdır.
2. Çoğu bambu özellikle sıcak havalarda nemi tercih edecektir. Bambulara istediği nemi sağlamak için;
- Yukarda anlattığımız gibi saksınızı çakıl ve su ile nemlendirebilirsiniz.
- Yaprakları birkaç günde bir sprey şişesi ile hafifçe ıslatabilirsiniz.
- Oda nemlendirme ürünlerinden faydalanabilirsiniz.
- Bitkileri birbirine yakın tutabilirsiniz. Ancak bu yöntemle hastalık riskini de artırabileceğinizi unutmayın.
3. Eğer bambunuzun türünü biliyorsanız ne kadar ışık ihtiyacı olduğunu araştırarak öğrenebilirsiniz. Eğer türünü bilmiyorsanız şu bilgiler size yardımcı olabilir:
- Küçük yaprakları olan, tropikal türler, sıcak odalarda bulunan bitkiler daha fazla ışığa ihtiyaç duyar.
- Büyük yaprakları olan, kış uykusuna yatan türler, serin odalarda bulunan bitkiler daha az ışığa ihtiyaç duyar.
4. Bambular hızla büyürler ancak büyüme esnasında besin takviyesine ihtiyaç duyar. Büyüme döneminin başında yavaş salınımlı gübre ile gübreleyebilirsiniz. 16-16-16 gibi dengeli bir gübre veya 30-10-10 gibi yüksek azotlu bir gübre tercih edebilirsiniz. Yüksek azot, bambuyu zayıflatan çiçek oluşumunun önüne geçer.
- Bambunuzu satın aldıktan sonra ilk 6 ay gübrelemeyin. Çünkü satın aldığınız yerde yeterince gübre almış olacaktır.
- Deniz yosunu bazlı gübreler aşırı tuz içerdiği için bambunuzda kullanmaktan kaçının.
5. Bambular budanmayı severler. Bu nedenle kurudukça budayabilirsiniz. Ayrıca sağlıklıyken şekil vermek amaçlı da budayabilirsiniz.
Solmuş, kısa ve fazla sapları toprak seviyesinde kesin. Sapın belirli yüksekliğin üzerinde büyümesinin önüne geçmek için dallanma noktasının hemen üzerinden kesin. Dikey bir şekilde büyümesini istiyorsanız dalları düzenli olarak inceltin.
6. Bambular türüne bağlı olarak iki farklı şekilde büyüyebilir:
- Sürüngen saplılar: Bunlar yeni bitki oluşumunu sağlamak için uzun filizler üretir. Üç ila beş yıl içinde bulunduğu kabın etrafını saracaklardır.
- Kümeler oluşturanlar: Bu tür sürekli dışa doğru büyür. Aynı saksıda 6 yıla kadar yaşayabilirler.
- Herhangi bir bambunun kökleri saksıdan taşmaya başladığı andan itibaren daha büyük bir saksıya nakledilmesi gerekir. Büyümelerini kısıtlamak için bitkinizi kazın ve köklerin yaklaşık 1/3’ünü kesin. Aynı saksıya taze saksı karışımı ile yeniden dikin. Bu sayede bambunuzu çoğaltmış olursunuz.
Sorunların Önüne Geçme
1. Bambunun dış mekândan iç mekana taşınması işleminde ve bir saksıdan diğerine nakledildiğinde çok fazla yaprak dökülmesi muhtemeldir. Dalların uç kısmında oluşan yeni yapraklar sağlıklı göründüğü sürece sorun yok demektir. Eğer sağlıksız bir görünümdelerse ve yere düşerlerse mevsim uygunluğuna göre birkaç ay açık havada bekletilmeleri iyileşmelerini sağlayabilir.
Eğer bitkinizi iç mekâna taşımamış ve saksı nakli yapmadıysanız ancak bitkiniz yine de sağlıksız ise,
- Ilıman türde bitki olabilir ve bu bitkiler az ışıklı yerlerde yaprak dökerler. Kışın serin ve az ışıklı kış uykusu dönemi bu bitkilere iyi gelir ve yaprak dökmeyi bırakırlar. Ne kadar az yeşil yaprak varsa bitkinin o kadar az suya ihtiyacı vardır.
- Birçok türün yaprakları ilkbaharda düşer ve yerini yeni yaprak oluşumları alır. Bitkinizde yeşil ve sarı yapraklarının yanı sıra açılmamış yapraklar varsa bitkiniz sağlıklı demektir.
2. Yapraklar kıvrılmaya, içe doğru yuvarlanırsa bitkinin sulanması gerekir.
Yapraklar aşağı doğru sarkarsa bitki aşırı sulanmış ya da toprak suyu yeterince hızlı boşaltamamış demektir.
Aşırı sulama, yetersiz sulamadan daha tehlikelidir. Bu nedenle yapraklar hafif kıvrılıncaya kadar bekleyip ardından sulama işlemini yaparsanız işinizi garantiye almış olursunuz.
3. Kış uykusu dönemi hariç bitkiniz sararıyorsa bunun birçok farklı nedeni olabilir.
- Kuru bir görüntüsü varsa, uçları kahverengi ya da yukarı doğru kıvrılmışsa bitkinin daha fazla suya ihtiyacı var demektir. Veyahut kökler dışarı taşmıştır ve daha büyük bir saksıya ihtiyaç var demektir.
- Yavaş yavaş solan ve daha sarı renkte olan yapraklar genellikle besin eksikliğine sahip demektir. Çözümü mineralli gübrelerdir.
- Gübreleme işleminin ardından ani bir renk değişimi oluşuyorsa bitkinizi aşırı gübrelemişsiniz demektir. Çözümü üzerine fazlaca su ekleyerek gübreden arındırmaktır.
4. Evde bakılan bambu bitkileri yetersiz havanın bulunduğu ortamlarda genellikle savunmasızlardır. Eğer bambu bitkinizde böceklerin oluştuğunu fark ederseniz böcek ilacı ya da böcek öldürücü sabunlardan kullanarak böceklerden kurtulun. Bu işe yaramazsa bitkinin başka bir sıkıntısı var demektir. Bunlar;
- Eğer bitkinizde siyah, isli gibi görünen küf oluşumu varsa bunun sebebi böceklerdir. Bitkinizde yaprak bitleri veya karıncaların olup olmadığını kontrol edip onlardan kurtulun.
- Mantar halkaları ya da gri /kahverengi kabuklar genellikle bitkinize zarar vermez. Ancak dilerseniz mantar ilacı ile bitkinizi tedavi edebilirsiniz.
- Islak, çürüyen parçalar aşırı sulanma belirtisidir ancak böcek istilasına da bitkinizi uygun hale getirir. Bu nedenle kurutup böcek ilacı ya da mantar ilacı ile tedavisini sağlayın.
- Yapışkan, beyaz dokular bambu akarlarının veya diğer böceklerin saklanma alanı olabilir. Böcek ilacı püskürterek bunlardan kurtulabilirsiniz.
- Eğer sorun bu anlatılanların haricinde bir şeyse ya da anlattığımız yöntemlerle bitkinizi iyileştiremediyseniz bitki mağazalarından ya da üniversitelerin tarımla ilgili alanlarından yardım alabilirsiniz.
Kaynak: 1 (Erişim: 20 Aralık 2019) 2 (Erişim: 20 Aralık 2019)
